Najczęściej występujące choroby u kotów

Koty narażone są na niespodziewane pojawienie się chorób wirusowych, bakteryjnych lub nawet genetycznych. Niektórych schorzeń po prostu nie da się uniknąć, nawet jeśli dotychczas były prawdziwymi okazami zdrowia. Kocie choroby dotykają zarówno osobników typowo domowych, jak i wychodzących pupili. Do najczęściej chorób zaliczamy:

• zakaźne, czyli: koci katar, panaleukopenia, zakaźne zapalenie otrzewnej FIP
• wirus niedoboru immunologicznego kotów FIV, białaczka kotów FeLV 
• nerek i dróg moczowych
• dziąseł
• oczu
• endokrynologiczne
• skórne
• układu pokarmowego
• zapalenie trzustki
• kardiomiopatię przerostową
• pasożytnicze
• wściekliznę.

Najczęstsze objawy chorób u kotów

Koty są bardzo wrażliwe i niezależne i kiedy źle się czują, zwykle unikają kontaktu, szukając zacisznego miejsca lub reagując agresywnie na troskę opiekuna. Jeśli kot jest niespokojny, dużo śpi i nie chce się przytulać ani bawić, należy mu się przyjrzeć bliżej. Wszystkie anomalie i odchylenia od codziennej rutyny powinny wzbudzać w opiekunie niepokój.

Choroby kotów objawiają się szeregiem objawów, takich jak:

• agresywne lub apatyczne zachowanie
• utrata apetytu lub zwiększony apetyt
• nadmierne pragnienie
• zmiany w sierści i na skórze
• utrata wagi
• wymioty
• biegunka lub zaparcia
• problemy z oddawaniem moczu
• wydzielina z oczu i nosa
• intensywny i nieświeży oddech
• gorączka (powyżej 39 stopni)
• nietypowe wokalizowanie i miauczenie.

Jak poznać, że kot odczuwa ból lub ma gorączkę?

Rozpoznanie uczucia bólu u kota nie jest takie trudne. Odczuwając ból mruczek ma zgarbiony tył, chowa brzuch w pozycji ochronnej i unika ludzkiego dotyku. Kiedy pupil zachowuje się w ten sposób, można przypuszczać, że to pierwsze objawy choroby i złego samopoczucia. Często zdarza się też, że kot, który odczuwa ból, nie pozwala się głaskać, drapać lub zatacza się podczas chodzenia, aby odciążyć bolące miejsca.

Rozpoznawanie kociej gorączki jest możliwe wyłącznie przy użyciu termometru. Bez tego przyrządu da się tylko wizualnie ocenić czy kot ma gorączkę, czy też nie. Główne objawy wysokiej temperatury u kota to apatia oraz ogólne osłabienie.

Jakie są najgroźniejsze choroby zakaźne kotów?

Do najgroźniejszych chorób zakaźnych kotów ze względu na ciężki przebieg i zagrożenie dla życia należą:

• zespół nabytego niedoboru immunologicznego FIV
• FIP
• białaczka
• wścieklizna. 

Wszystkie te choroby są wywoływane przez wirusy, a najważniejszym źródłem zakażenia są inne chore zwierzęta. Zespół niedoboru immunologicznego i białaczkę cechuje immunosupresja, podczas gdy we wściekliźnie, pomimo dużej immunogenności lyssawirusa, ze względu na krótki przebieg choroby nie rozwija się odporność wystarczająca do zapobiegnięcia śmierci chorego zwierzęcia.

Koci katar

Koci katar to inaczej zapalenie nosa i tchawicy, nie jest co prawda najgroźniejszą chorobą wirusową u kotów, ale nie leczony może prowadzić do chorób oczu i niewydolności oddechowej, a w konsekwencji śmierci zwierzęcia. Zaburzenie to wywoływane jest przez dwa wirusy: FHV-1 (wirus ten przedostaje się od chorej matki po narodzinach) oraz FHV.

Jest to dość popularna choroba zwłaszcza u młodych, bezdomnych kotów, która objawia się kichaniem, gorączką, wyciekiem z nosa i oczu. Jeżeli u  zwierzęcia, oprócz wydzielin, występuje znaczny obrzęk jamy ustnej, a także postępujące owrzodzenie rogówki, można podejrzewać wystąpienie tego właśnie wirusa. Koci katar wymaga leczenia antybiotykami i często konieczne jest karmienie mruczków na siłę, ponieważ mają osłabiony węch i nie zawsze odczuwają apetyt, a regularne odżywianie i dostarczanie składników odżywczych jest istotne dla zwalczenia choroby. Oprócz tego należy na bieżąco usuwać tworzącą się wydzielinę z pyszczka i oczu kota. Nieleczona infekcja może prowadzić do uszkodzeń rogówki oka, a co za tym idzie do ślepoty!

Więcej na temat kociego kataru tutaj przeczytasz w artykule Koci katar. ( zrobić odnośnik)

Panleukopenia kotów 

Panleukopenia, znana też jako koci tyfus lub zakaźne zapalenie jelit. Obecnie wiadomo, iż panleukopenię kotów i parwowirozę psów wywołuje ten sam parwowirus FPV,. Jest to bardzo groźna choroba, objawiająca się głównie wymiotami i biegunką. Niestety może prowadzić do odwodnienia, a konsekwencji do śmierci kota. Choroba postępuje bardzo gwałtownie i dotyka przeważnie kocięta, między 2 a 5 miesiącem życia. Leczenie należy wdrożyć natychmiast. Niestety nieleczona jest śmiertelna w prawie 100%. Nie wszystkie zakażone wirusem kocięta  lub koty  chorują równie ciężko. Zachorować mogą  koty w każdym wieku, a objawy są zależne od ogólnej kondycji.

Warto wiedzieć, że istnieją szczepienia ochronne, które w 100% zabezpieczają przed zachorowaniem na tą chorobę.

Kocia białaczka FeLV

Nieuleczalną chorobą jest również białaczka kotów, czyli choroba zakaźna, wywoływana przez wirusa FeLV. Zakażenie dotyczy zarówno mruczków hodowlanych, jak i dziko żyjących lub przebywających w schroniskach. Choroba ta zbiera jednak ogromne żniwa wśród bezdomnych kotów. Wśród domowych nosiciele stanowią jedynie 2 proc.

Na działanie wirusa najbardziej narażone są młode kocięta, do ok. 16. tygodnia życia. Potem odporność wzrasta, a dorosłe osobniki lepiej radzą sobie z walką z objawami choroby. Szacuje się, że nawet u 1/3 kotów, które przechorowały kocią białaczkę, układ odpornościowy zwalcza wirusa, zwierzę jest w pełni zdrowe i nie stanowi źródła zakażenia. W takiej sytuacji zwierzak staje się odporny przez określony czas na ponowne zakażenie wirusem.

Gdy występuje białaczka u kota, objawy mogą przypominać bardzo wiele innych chorób i być trudne do wychwycenia. Wirus kociej białaczki prowadzi do silnego osłabienia układu odpornościowego zwierzęcia. W następstwie tego najczęstsze objawy białaczki u kota to anemia i osłabienie, a także większa ospałość. U kota z białaczką występują przewlekłe zapalenie jamy ustnej, mogą pojawiać się cykliczne zapalenia górnych dróg oddechowych, a także stany zapalne skóry. Kotu dokuczają niestrawności, stany zapalne jelit i żołądka, mimo stosowania zdrowej i zbilansowanej diety, i znanej zwierzęciu karmy. Twojemu mruczkowi mogą towarzyszyć okresowe zapalenia spojówek lub rogówki.

Choć termin kocia białaczka brzmi poważnie, właściwa profilaktyka i reagowanie na pierwsze objawy pozwala kotu w zdrowiu i pełnym komforcie przeżyć wiele lat życia. Co pocieszające istnieją szczepienia przeciwko białaczce.

Więcej o kociej białaczce w artykule FeLV kocia białaczka. (zrobic odnośnik)

FIV

Chorobą zakaźną u kotów, porównywaną często z wirusem HIV u ludzi, jest wirus FIV, czyli wirus nabytego niedoboru immunologicznego kotów. Choroba ta zwana jest także kocim AIDS. Opisano ją po raz pierwszy w roku 1986, w Kalifornii.

Zdrowy kot może się zarazić od chorego przez różnego rodzaju płyny ustrojowe, jak ślina czy krew.  Może być także przekazywany kociętom przez matkę.  Infekcję mogą wywołać zadrapania, pogryzienia. Liczba zakażonych jest zdecydowanie wyższa także wśród kotów bezdomnych oraz wolno wychodzących.

Futrzak może stać się osowiały, apatyczny, unikać kontaktu z właścicielem, więcej pić lub odwrotnie, może zjadać niewielkie porcje jedzenia i chudnąć. Kota męczy przede wszystkim ogólne osłabienie, a także nawracające infekcje.  Może mieć częstsze zapalenia jamy ustnej, przyzębia, dziąseł oraz zapalenia błony śluzowej nosa.  Niekiedy u kota występują również problemy trawienne, biegunka, wymioty. Zwierzętom z niedoborami odporności może doskwierać również zapalenie spojówek lub rogówki, a także długi proces gojenia się ran i uszkodzeń. W zaawansowanej fazie kot chudnie. FIV czasem powoduje przewlekłą niewydolność nerek, związaną z autoimmunologicznym kłębuszkowym zapaleniem nerek. 

FIV to niestety choroba nieuleczalna, a chorego kota należy izolować od innych kotów.  Jednak rozwój medycyny i coraz bardziej zaawansowana wiedza na temat FIV pozwalają zapewnić zakażonym kotom długie i komfortowe życie bez bólu.  Zwykle osobniki, które wykazują obecność przeciwciał, mogą wyglądać na zdrowe przez wiele lat, a ich schorzenie rozwija się bardzo wolno. 

Więcej na temat FIV w artykule FIV u kotów ( zrobic odnośnik)

FIP, czyli zapalenie otrzewnej

Zakaźne zapalenie otrzewnej FIP jest postępującą i niestety śmiertelną chorobą kotów. Wywołuje ją koci koronawirus (FCoV), który występuje bardzo powszechnie w dużych skupiskach zwierząt. Nie każdy zakażenie FCoV będzie determinowało wystąpienie choroby FIP, choroba pojawia się po zajściu do mutacji w organizmie zwierzęcia. Niektóre koty będą miały zbyt niską wiralność, aby zachorować i zarażać inne osobniki. Jeszcze inne mogą same nie mieć objawów, a zarażać inne koty.

Pierwsze objawy FIP u kota mogą być bardzo różne i często naśladują inne schorzenia, co znacząco komplikuje proces diagnozowania i go opóźnia. Przede wszystkim występuje osłabienie, apatia, brak apetytu, opuchlizna spowodowana gromadzeniem się płynów czy zażółcenie błon śluzowych. Szybkie stwierdzenie występowania FIP u kota jest dość problematyczne, gdyż nie daje jednoznacznych objawów. 

Niestety rokowania w przypadku tej choroby najczęściej są kiepskie. Z tego względu chore zwierzęta można leczyć tylko objawowo, aby zachowywać dobrostan życia kota przez dłuższy czas. 

Więcej informacji znajdziesz w artykule FIP (zrobic odnosnik)

Chlamydioza

Jest to choroba wywołana bakteriami, której objawem jest przewlekłe zapalenie spojówek. Objawia się przekrwieniem i obrzękiem spojówek, nierzadko jednostronnie, co może imitować obecność ciała obcego pod trzecią powieką. Może przebiegać z zaczerwienieniem lub obrzękiem oraz wydzieliną z oczu, która może być przezroczysta, śluzowata lub ropna w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych. Szczególnie ciężkie i nieleczone infekcje mogą nawet prowadzić do poważnych uszkodzeń oczu i ślepoty.

Jest to choroba o charakterze przewlekłym, często nawrotowym, przede wszystkim z uwagi na nosicielstwo zarazka u kotów. Objawy łatwo pomylić z kocim katarem. Do potwierdzenia występowania bakterii potrzebne jest pobranie wymazu z worka spojówkowego i badanie laboratoryjne Oprócz tego, zawartość przeciwciał można zmierzyć, pobierając próbkę krwi.

Zakażenie chlamydią u kotów dobrze poddaje się leczeniu. Ważne jest jednak wczesne rozpoznanie infekcji, aby zapobiec ewentualnym uszkodzeniom oczu oraz rozprzestrzenianiu się bakterii wśród innych kotów. Ze względu na swój wewnątrzkomórkowy tryb życia chlamydie bardzo podobne są do wirusów, można je zwalczać za pomocą antybiotyków. Mogą to być maści z antybiotykiem (np. tetracykliną) lub w ciężkich przypadkach antybiotyki w postaci tabletek. Leczenie jest długofalowe, a choroba lubi nawracać przy spadku odporności kota.

Choroby nerek i pęcherza moczowego

Choroby nerek

Na choroby nerek cierpią zwykle koty w podeszłym wieku, bo wraz z upływem lat maleje zdolność nerek do filtracji. U wiekowych mruczków zamierają kłębuszki nerkowe, co może prowadzić do zatrucia organizmu toksynami, które normalnie powinny być wydalone. Niewydolność nerek jest stosunkowo często spotykaną i nieuleczalną chorobą, która prowadzi do śmierci zwierzęcia. Przez długi czas choroba przebiega bezobjawowo i często bywa wykryta dopiero wtedy, gdy zmiany w organizmie są znaczące. Jednak przy odpowiedniej opiece można znacznie wydłużyć życie mruczka.

Wyróżniamy dwie odmiany niewydolności nerek:

• przewlekłą – uwarunkowaną wadami genetycznymi i wrodzoną skłonnością do zapadnięcia na tę chorobę; do jej powstania mogą także przyczynić się nowotwory, kamica nerkowa czy nadczynność tarczycy
• ostrą – której najczęstszym powodem jest zatrucie organizmu; gdy zostanie wykryta stosunkowo szybko, interwencja weterynarza może przyczynić się do wyleczenia zwierzęcia, ale jeśli zostanie zdiagnozowana zbyt późno i przejdzie w postać przewlekłą,  będzie już nieuleczalna.

Do podstawowych objawów niewydolności nerek u kota należą:

• brak apetytu i wymioty
• apatia i otępienie
• cuchnący zapach z pyszczka.

Więcej informacji o niewydolności nerek znajdziesz w artykule Niewydolność nerek. (zrobić odnośnik)

Zapalenie pęcherza moczowego

Zapalenie pęcherza moczowego to ogólne określenie wielu schorzeń związanych z dolnymi drogami moczowymi. Jest to schorzenie o niejasnym lub nieznanym podłożu. Można je zaobserwować w czasie, kiedy kot korzysta z kuwety. Zwierzęta borykające się z tymi patologiami często unikają załatwiania swoich potrzeb fizjologicznych, oddając tylko niewielką ilość moczu i liżąc się w okolicach kroku w celu złagodzenia narastającego bólu. Często też dochodzi do zmian zachowania, między innymi napadów agresji skierowanych w stronę właściciela. U wielu kotów epizod choroby może być wywołany przez stresujące wydarzenie, nawet jeśli trudno jest nawiązać bezpośredni związek. Najczęstszym powodem wystąpienia idiopatycznego zapalenia pęcherza moczowego jest wykluczenie istotnego lub ulubionego elementu pożywienia z diety lub zmiana otoczenia spowodowana przeprowadzką. Kot odczuwa wtedy ogromny stres, który objawia się problemami zdrowotnymi. W tym okresie powinno się okazywać zwierzęciu większą czułość i reagować z dużą wyrozumiałością. 

Choroba ma najczęściej przebieg ostry, trwa średnio 5-7 dni, po czym objawy ustępują samoistnie, ale często obserwuje się nawrót choroby nawet po latach.  Najczęstsze objawy:

• częste odwiedzanie kuwety
• oddawanie niewielkiej ilości moczu
• wokalizowanie podczas oddawania moczu
• obecność krwi w moczu.

Leczenie tej dolegliwości jest identyczne zarówno w przypadku ludzi, jak i zwierząt. weterynarz zaleci stosowanie glikozoaminoglikany, które mają odbudować uszkodzoną warstwę uroteliarną.

 Choroby dziąseł

Zapalenie dziąseł to stan zapalny, który obejmuje część tzw. aparatu przyzębia. Zaawansowany stan zapalny w pysku zwierzęcia może także dotyczyć kości szczęki, korzeni zębów, a także ich włókien, które je ze sobą łączą. Jeśli zapalenie dziąseł u kota utrzymuje się przez dłuższy czas, może to prowadzić do zapalenia przyzębia, czyli paradontozy. Jedną z bezpośrednich przyczyn takiego zjawiska jest nagromadzenie kamienia nazębnego, który powinnien być okresowo usuwany z zębów zwierzaka. W przypadku, kiedy z dziąseł mruczka sączy się krew, mamy do czynienia z plazmocytarnym zapalenie dziąseł. 

Objawy, które świadczącą o zapaleniu kocich dziąseł to: słaby apetyt, niechęć do spożywania nawet smakołyków, ślinienie się i obrzęk występujący w okolicach pyszczka. W przypadku zauważenia krwawienia z dziąseł, należy jak najszybciej zareagować, bo może się okazać, że już za późno na antybiotykoterapię i konieczne będzie usunięcie wszystkich zębów. Działanie to nie skróci kociego życia, ale utrudni je mruczkowi i właścicielowi, ponieważ niezbędne będzie podawanie pokarmu w formie płynnej. 

Zdarza się, że nawet u młodych kocich osobników obserwuje się opuchnięcie i zaczerwienienie dziąseł, diagnozowane zazwyczaj jako młodzieńcze zapalenie dziąseł. Młodzieńcze zapalenie dziąseł u kota może także wiązać się z nieprzyjemnym zapachem z pyszczka.  Stan ten zazwyczaj mija, gdy wymiana zębów się zakończy. 

Więcej o chorobach zębów i dziąseł w artykule Zapalenie dziąseł u kota

Choroby oczu u kotów

Choroby kotów bardzo często dotyczą również narządu wzroku, przypadłości te są bardzo zróżnicowane i bywają groźne dla życia zwierzaka.

Wypadnięcie trzeciej powieki

Problem ten dotyczy przede wszystkim zwierząt wychodzących na dwór i przebywających na świeżym powietrzu. Oprócz górnej i dolnej powieki koty posiadają także trzecią, zwaną migotką. Jest ona częścią spojówki i bywa wrażliwa na zakażenia wirusowe. Objawy wypadnięcia są wyraźnie widoczne, można zauważyć czerwony obrzęk oczu. W przypadku wystąpienia zjawiska opadania powieki należy jak najszybciej zgłosić się do weterynarza, gdyż może ona być objawem zakażenia kota tasiemcem lub innymi pasożytami. 

Zapalenie spojówek

To jedna z najczęściej występujących dolegliwości u kotów. Powodem wystąpienia tych zaburzeń są drobnoustroje chorobotwórcze. Najczęściej wymienia się kaliciwirusy oraz mikroplazmy. Stan zapalny może być również następstwem podrażnienia gałki ocznej lub uczulenia. Może mieć on również podłoże wirusowe.Chorobę tę można rozpoznać po mętnej wydzielinie, wydobywającej się z oka. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u weterynarza i bardzo prawdopodobne jest podawanie maści z antybiotykiem. Antybiotykoterapia trwa zazwyczaj 7 dni. Należy pamiętać, aby otwartej maści nie przechowywać dłużej niż 8 dni, bo spowoduje to jej zepsucie i zamiast pomóc czworonogowi, można mu jeszcze bardziej zaszkodzić.

Dla zapalenia spojówek charakterystyczne są poniżej wymienione objawy:

• ropna wydzielina
• zaczerwienienie
• obrzęk.

Jaskra

Jaskra, zwana również glaukomą, jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku u kotów.Do objawów jaskry należą:

• zaczerwienione oczy lub spojówki
• rozszerzone źrenice
• wrażliwość na światło i mocniejsze przymykanie oka
• mętność oka.

Wyżej wymienione objawy, a do tego zmiana zachowań kota dotyczących jedzenia u picia,  a także pocieranie głową o meble czy inne przedmioty mogą zwiastować rozwój jaskry. Dotknięty jaskrą kot odczuwa silny ból, w wyniku czego może przejawiać również problemy behawioralne. Glaukoma u kota, podobnie jak u ludzi, charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem w gałce ocznej. Natychmiast po zauważeniu wystąpienia objawów należy udać się do lekarza weterynarii, który stwierdzi, w jakiej fazie zaawansowania jest choroba. W przypadku fazy początkowej stosuje się odpowiednie krople, które łagodzą ból. W fazie zaawansowanej, aby uratować wzrok pupila konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Choroby endokrynologiczne

Cukrzyca

Cukrzyca to choroba kojarzona głównie z ludźmi. Występuje jednak również u naszych  mruczących pupili. Według badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii, co 100 cierpi na cukrzycę. Niestety ta tendencja rośnie. Na cukrzycę częściej zapadają koty płci męskiej. Dodatkowymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowań na cukrzycę jest brak ruchu, otyłość, infekcję jamy ustnej, podawanie leków przeciwzapalnych i wiek zwierząt. Ilość zachorowań w różnych grupach wiekowych kotów wynosi 20-30% przypadków w wieku 7-10 lat, 55-65% przypadków u mruczków, które mają więcej niż 10 lat. Koty również coraz częściej cierpią na otyłość. Jeśli w organizmie jest za dużo tkanki tłuszczowej, wpływa to na aktywność hormonu trzustkowego, metabolizm glukozy i insuliny. W przypadku mruczących pupili występuje również powiązanie zachorowalności na cukrzycę z rasą kota. Rasy szczególnie predysponowane do zachorowań to kot birmański i kot syjamski. Typowe objawy kliniczne choroby to zwiększone spożycie płynów, częste oddawanie moczu, zwiększony apetyt i towarzysząca mu utrata masy ciała. W przypadku pojawienia się wyżej wymienionych objawów należy jak najszybciej udać się na konsultację do lekarza weterynarii. Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do wystąpienia zagrażającej życiu śpiączki cukrzycowej.

Nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy dotyka nie tylko ludzi, lecz również koty. Powoduje wzrost tempa przemiany materii, a więc utratę masy i większe zapotrzebowanie na tlen. Chory kot ma wyższą temperaturę ciała, więcej pije, a co za tym idzie, częściej się załatwia. Ma również zwiększone zapotrzebowanie na pokarm, co może się kończyć wymiotami i biegunką, a to z kolei prowadzi do postępującego chudnięcia. Pogarsza się również stan skóry i sierści mruczka. Nadczynność powoduje także zmiany kardiologiczne, takie jak przerost mięśnia sercowego, przyspieszenie rytmu serca, zwiększoną aktywność fizyczną i towarzyszące temu zmęczenie. wstępne rozpoznanie nadczynności tarczycy nie należy do łatwych zadań. Cechą charakterystyczną nadczynności jest to, że dotyka przede wszystkim koty starszych i w średnim wieku. Jeśli choroba nie zostanie zdiagnozowana na czas, może prowadzić również do niewydolności nerek. W dzisiejszych czasach, dzięki wczesnej diagnozie, możliwe jest wykrycie choroby znacznie wcześniej niż wystąpią pełne objawy kliniczne.

Najpopularniejsza metoda leczenia polega na stałym podawaniu leków, które na celu mają zahamowanie wydzielanych przez tarczycę hormonów. Takie leczenie ma wysoką skuteczność, jednak należy wziąć pod uwagę fakt, czy pupil będzie w stanie współpracować przy codziennym podawaniu syropu. Sumienność i regularność to podstawa tego typu terapii. Po prawidłowym jej zastosowaniu większość objawów powinna ustąpić w stosunkowo niedługim czasie. Inne metody leczenia to operacyjne usunięcie tarczycy lub leczenie cząsteczkami radioaktywnego jonu, który niszczy jedynie nadaktywne komórki tarczycy, nie naruszając pracy tych, które pracują prawidłowo. Wybór metody leczenia zależy od etapu choroby i stanu ogólnego zwierzęcia.

Dotychczas nie udało się określić konkretnych ras, które w większym stopniu są narażone na nadczynność tarczycy, lecz dość często występuje ona u kotów himalajskich i syjamskich. 

Niedoczynność tarczycy

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy u kotów jest trudne, mimo tego, że pierwsze objawy tej choroby mogą pojawić się już u młodych osobników.  Choroba, która ma ogromny wpływ na samopoczucie i zdrowie kota, dlatego po zauważeniu pewnych objawów należy udać się do weterynarza na badania krwi w celu oznaczenia poziomu tyroksyny w surowicy. Schorzenie to występuje u kotów dość rzadko. W przypadku mruczków pojawia się najczęściej pierwotna niedoczynność tarczycy – dzieli się ją na:

• wrodzoną – dotyczy ona przede wszystkim kotów domowych krótkowłosych oraz abisyńskich, chorobę tę wywołuje nieprawidłowa synteza hormonów tarczycy, a u osobników, które cierpią na ten problem, często pojawia się wole tarczycy;
• nabytą – może mieć ona podłoże jatrogenne, co oznacza to, że jest wywołana przez podawanie zwierzęciu radioaktywnego jodu, zbyt dużych dawek leków przeciwtarczycowych lub może stanowić efekt obustronnej tyroidektomii; zdarza się, że nabyta niedoczynność to skutek limfocytarnego zapalenia tarczycy.

U kotów, które cierpią na wrodzoną niedoczynność tarczycy, pierwsze objawy można zauważyć już między 6 a 8 tygodniem ich życia. Należą do nich:

• wolniejszy wzrost danego kota od powstałych osobników z tego samego miotu
• specyficzna budowa ciała – koty cierpiące na to zaburzenie mają krótką szyję, kończyny, szeroką głowę, tułów i powiększony brzuch. Te cechy wyglądu wyróżniają także dorosłe osobniki z niedoczynnością tarczycy
• brak ochoty na zabawę, problemy z defekacją, uporczywe zaparcia
• późniejsza wymiana uzębienia z mlecznego na stałe
• osłabienie i otępienie.

Natomiast u kotów, u których niedoczynność tarczycy to choroba nabyta, występują:

• otyłość przy jednoczesnym słabym apetycie
• symetryczne łysienie
• rogowacenie naskórka
• łojotok tłusty
• obrzęk śluzowaty twarzy
• rzadkoskurcz i obniżona temperatura ciała.

Choroby układu pokarmowego

Zaburzenie trawienia inaczej zwane zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, to stan zdrowia, który uniemożliwia kotu prawidłowe trawienie, lub który wpływa na zmianę tempa przechodzenia pokarmu przez układ pokarmowy. Do chorób układu pokarmowego kotów zaliczamy:

• ostre zapalenie żołądka i jelit
• skręt żołądka
• przewlekła enteropatia i nieswoiste zapalenie jelit
• zespół złego wchłaniania
• zapalenie okrężnicy
• zaparcia
• robaczyca
• zapalenie trzustki
• nowotwory
• alergie pokarmowe.

Do najczęściej występujących objawów chorób żołądkowo-jelitowych u kotów należą:

• wymioty
• biegunka lub zwiększona ilość kału
• wzdęcia i burczenie w brzuchu
• zmiana apetytu
• ból brzucha, który objawia się zakrzywionymi plecami i unikaniem dotyku
• wychudzenie pomimo dobrego apetytu
• apatia.

Choroby pokarmowe są schorzeniami o przeróżnym podłożu, dlatego najważniejsze jest ustalenie przyczyn dolegliwości, nierzadko niebezpiecznych dla zdrowia i życia pupila. Symptomy takich chorób są zwykle bardzo ciężkie, a ich wystąpienie wymaga szybkiej reakcji z  strony właściciela. Pomoc w pierwszych fazach choroby może uchronić zwierzę przed ciężkimi powikłaniami. Rozpoznanie chorób przewodu pokarmowego u kota opiera się diagnostyce (badaniu krwi, moczu, kału, usg i endoskopii), a leczenie polega najczęściej na podawaniu leków przeciwbakteryjnych, przeciwbiegunkowych oraz tych hamujących wymioty. 

W przypadku zauważenia zmian w przyjmowaniu pokarmu, wypróżnianiu się, przy pojawieniu się wymiotów lub śluzu i krwi w kale albo ogólnym zachowaniu kota należy bezzwłocznie udać się do lekarza weterynarii. 

Więcej informacji o chorobach układu pokarmowego zamieszczono w artykule Choroby układu pokarmowego.

Choroby skórne

Choroby dermatologiczne u kotów wcale nie są rzadkością. Niepokoić powinny wszelkie zmiany w stanie skóry oraz sierści. Mogą mieć one wiele przyczyn, począwszy od niegroźnych ataków pasożytów, aż po poważne choroby toczące się wewnątrz organizmu. Choroby skórne mogą zostać wywołane przez pasożyty i grzyby. U kotów najczęściej diagnozuje się:

Reklama

• grzybicę
• alergię
• zaburzenia łojotokowe i zaburzenia rogowacenia
• zakażenia bakteryjne, na przykład ropno-urazowe zapalenie skóry czy ropnie podskórne.

Problemy ze skórą mogą się objawiać na wiele sposobów, począwszy od świądu i nadmiernego wylizywania poprzez powierzchniowe strupki i zadrapania, a skończywszy na zmianie stanu sierści i miejscowych wyłysieniach.  Zły stan skóry i sierści może też wiązać się z innymi chorobami – na przykład o podłożu autoimmunologicznym czy endokrynologicznym. Niepokojące sygnały powinny nas skłonić do zabrania pupila do weterynarza. Nie należy bagatelizować zmian skórnych u pupila, ponieważ mogą zwiastować szereg chorób wymagających leczenia. Leczenie należy wdrożyć od razu, tym bardziej że na skórze kota mogą się rozwinąć także nowotwory.

Kardiomiopatia przerostowa 

Kardiomiopatia przerostowa (HCM) jest chorobą serca, w przebiegu której mięsień sercowy ulega pogrubieniu. Jest najczęstszą dolegliwością tego narządu występującą u kotów. W większości przypadków diagnozowana jest w zaawansowanym wieku, ale cierpieć na nią mogą również młodsze zwierzęta. Jest to choroba nieuleczalna, można jedynie, przy pomocy leków, spowolnić jej postęp. Choroba stopniowo prowadzi do pogrubienia ściany lewej komory lub obu komór i postęp, a następnie prowadzi do rozszerzenia (powiększenia) przedsionka i do rozwoju niewydolności serca, w której rozwija się obrzęk płuc i kot zaczyna się dusić. 

Do najczęstszych objawów HCM u kotów należą:

• dyszenie lub oddychanie z otwartym pyszczkiem, zwłaszcza po wysiłku
• przyspieszony oddech z silną pracą tłoczni brzusznej (>40 oddechów na minutę)
• nasilająca się niechęć do zabawy i nietolerancja wysiłku
• utrata apetytu
• wyczuwalne lub wyraźnie przyspieszone tętno
• zmęczenie
• sinawe zabarwienie błony śluzowej w pyszczku
• kaszel (bardzo rzadko występujący u kotów).

Większość kotów przez długi czas nie wykazuje żadnych objawów, które mogłyby świadczyć o niewydolności serca, a kiedy się pojawiają, choroba jest już zazwyczaj bardzo zaawansowana. Dlatego należy natychmiast udać się z kotem do lekarza weterynarii. Nieleczona kardiomiopatia może prowadzić do nagłej śmierci sercowej.

Niestety na schorzenia związane z sercem są narażone głównie koty rasowe, np. Maine Coon, sfinks, krótkowłosy brytyjski, Ragdoll czy nawet kot perski. 

Pasożytnicze choroby u kotów 

Choroby pasożytnicze u kotów nie należą do rzadkości. Mowa tu przede wszystkim o pasożytach wewnętrznych. Zarobaczone są głównie kocięta, więc każdy młody osobnik powinien być odrobaczany. Także dorosłe koty, przede wszystkim polujące osobniki, często są zarobaczone.  Najczęstszymi pasożytami wewnętrznymi u kotów są:

• glista kocia,
• tasiemiec,
• giardia lamblia
• rzęsistek
• toksoplazmoza. 

Wtargnięcie pasożytów do organizmu pupila objawia się szeregiem dolegliwości takich jak: zmiany behawioralne, biegunka, wymioty, wydzielina z uszu, nosa czy odbytu, a także pojawienie się trzeciej powieki.  Choroby pasożytnicze są bardzo niebezpieczne nie tylko dla kotów, ale także dla ich właścicieli, zwłaszcza, gdy w otoczeniu przebywają małe dzieci.

Ektopasożyty to pasożyty zewnętrzne, do których należą:

• pchły
• wszoły
• kleszcze
• nużeńce
• koci świerzb

Regularne kontrole skóry i sierści  mruczków są niezwykle istotne. Pchły mogą prowadzić do stanów zapalnych skóry, pchły i wszoły mogą przyczynić się do rozwoju tasiemczycy. U młodych kotów wychodzących bardzo często diagnozowana jest inwazja świerzbowca usznego, która w szczególności dotyka osobników bez wykształconej odporności. Pierwsza kontrola w gabinecie lekarza weterynarii  powinna obejmować sprawdzenie wydzieliny z uszu w celu wykluczenia świerzbowca. Dużym zagrożeniem dla wychodzących kotów są również kleszcze, a w kraju najbardziej powszechną chorobą odkleszczową jest hemobartoneloza, której można zapobiegać poprzez szczepienia.  W większości sytuacji, gdy u kotów wystąpiły choroby wywoływane przez pasożyty, niezbędne jest odizolowanie osobników na czas leczenia.

Więcej na temat chorób pasożytniczych, zapobiegania im i leczenia można przeczytać w artykule Pasożytnicze choroby u kotów.

Wścieklizna 

Wścieklizna to jedna z najbardziej niebezpiecznych chorób ssaków, zarówno tych dzikich, jak i domowych. Dlaczego ta choroba jest groźna? Bo jest nieuleczalna i zawsze kończy się śmiercią.  W przypadku domowych kotów, które są wychodzące i oczywiście zaszczepione, choroba praktycznie nie występuje.  Czas inkubacji choroby bywa różny, a bywa, że u niektórych kotów trwa kilka dni, a u innych nawet do 3 miesięcy.

Choroba może przyjąć formę cichą lub gwałtowną. Objawem formy gwałtownej są:

• agresja
• głośne zawodzenie i miauczenie
• autoagresja
• omamy
• napady szału
• ślinotok.

Forma cicha wścieklizny objawia się:

• ślinotokiem
• sennością
• apatią.

Niestety wścieklizna w formie cichej jest znacznie trudniejsza do zdiagnozowania.

Generalnie pierwszymi objawami zwiastujące pojawienie się wścieklizny są:

• gorączka
• wokalizowanie i miauczenie
• biegunka lub zaparcia 
• ból i świąd w okolicach rany
• zmiana zachowania kota – łagodny stać się aktywnym i agresywnym, żywiołowy może nagle być ospały.

Faza ta trwa zazwyczaj 12-48 godzin.

Dopiero gdy choroba się rozwinie, pojawia się „faza wściekła” z wymienionymi wyżej objawami. Kot może atakować właścicieli, może pogryźć inne zwierzęta lub siebie. Może się chować i uciekać. Faza furii może trwać od 1 do 4 dni.

Po ataku choroby zwierzę przechodzi w fazę porażeniową. Kot ma zaburzenia świadomości, źrenice nie reagują na światło, z pyszczka leci piana, a kark staje się sztywny. Kot zaczyna się dławić własną śliną i dusić z powodu porażenia mięśni oddechowych. Śmierć zwierzęcia poprzedza zwykle porażenie kończyn. Ostatnie faza trwa około od 1 do 4 dni.

Przewlekłe choroby kotów

Większość chorób przewlekłych, jakie dotykają koty rozwija się powoli i dotyka koty dojrzałe, a nawet kocich seniorów. Nie są to zwykle choroby zakaźne, a związane z nieprawidłową pracą narządów wewnętrznych. Należą do nich m.in.

• zaburzenia endokrynologiczne, a zwłaszcza nadczynność tarczycy i cukrzyca  zrobic link do tych chorób
• choroby układu krążenia, zwłaszcza nadciśnienie i przerost mięśnia sercowego zrobic link do tych chorób
• niewydolność narządów wewnętrznych, w tym niewydolność wątroby, trzustki czy nerek zrobic link do tych chorób
• choroby zwyrodnieniowe stawów zrobic link do tych chorób
• choroby nowotworowe. zrobic link do tych chorób

Jak zapobiegać chorobom u kotów

Stare powiedzenie mówi, że łatwiej zapobiegać niż leczyć. I tak w przypadku kotów najważniejsze są szczepienia przeciw chorobom zakaźnym. Mają one bardzo dużą skuteczność i mogą ocalić zdrowie, a nawet życie naszego kota. Niektóre ze szczepień zalecane są zwłaszcza kotom wychodzącym, ale w kalendarzu szczepień kota figurują szczepienia obowiązkowe nawet dla niewychodzących mruczków. Nigdy nie ma pewności, że kot przypadkowo nie opuści domu, lub właściciele czy inne zwierzęta nie przyniosą wirusa lub bakterii na butach albo łapkach.

Jeśli chodzi o choroby przewlekłe to kluczowa jest odpowiednia profilaktyka, do której należy zaliczyć:

• wspomniane wcześniej szczepienia 
• prawidłowe odżywianie
• odpowiednią porcję ruchu
• odrobaczanie
• regularne wizyty u weterynarza.

W przypadku dorosłych kotów dodatkowo warto raz na jakiś czas zrobić profilaktyczne badanie moczu i krwi. Są to badania względnie tanie, a pozwalają zdiagnozować początki chorób, zanim jeszcze pojawią się poważne objawy. Opiekun kota powinien także stale kontrolować stan jamy ustnej futrzaka.

Znajomość najczęściej występujących u kotów chorób jest przydatna, szczególnie jeśli u mruczka nagle pojawiają się objawy wskazujące na problemy zdrowotne. Należy pamiętać o tym, że każdy kot doskonale maskuje swoje choroby, co znacznie utrudnia szybkie wykrycie problemu, dlatego profilaktyka odgrywa kluczową rolę.

Powrót: Zdrowie kotów.