Alergia pokarmowa u kotów – jak rozpoznać?

Alergie na niektóre białka zawarte w pożywieniu dla kota dają niespecyficzne objawy. Najczęstszymi objawami są zmiany skórne. Nadmierna reakcja układu odpornościowego powoduje swędzenie, szczególnie na mordce, uszach i szyi. Ponieważ zwierzę samo się drapie lub liże, następuje utrata sierści (łysiny na sierści), zaczerwienienie skóry, łuszczenie się skóry i zapalenie skóry (spowodowane wtórnymi infekcjami bakteryjnymi).
Na alergie pokarmową mogą również wskazywać dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka, wymioty i wzdęcia, w szczególności, jeśli wraz z nimi występuje drapania się i intensywne wylizywanie przez kota.
Alergię pokarmową można odróżnić od kataru siennego, na który cierpią również koty, tym, że swędzenie występuje przez cały rok, a nie tylko wiosną podczas pylenia roślin i wysokiego stężenia pyłków w powietrzu.

Alergia pokarmowa czy nietolerancja – różnice

Czym jest alergia? Alergia pokarmowa angażuje układ odpornościowy. Oznacza to, że układ odpornościowy kota traktuje substancję wywołującą alergię jako patogen i odpowiednio reaguje. Typowe objawy to biegunka, swędzenie, infekcje ucha, a nawet wstrząs alergiczny.

Nietolerancja pokarmowa u kotów często objawia się podobnie do alergii. Natomiast powstaje, ponieważ układ trawienny kota nie jest w stanie rozłożyć pewnych substancji zawartych w karmie, z powodu braku enzymów trawiennych. Jeśli brakuje enzymów potrzebnych do trawienia pokarmu, kot nie jest w stanie prawidłowo strawić jednego lub więcej składników pokarmu. Koty cierpią na przykład na nietolerancję laktozy (nietolerancja cukru mlecznego). 

Alergia pokarmowa u kotów – objawy

Czy alergia pokarmowa u kotów wywołuje jedynie objawy dotyczące układu pokarmowego? Wydaje się, że tak. Jednakże wielu właścicieli zwierząt nie zdaje sobie jednak sprawy z tego, że gdy pojawia się alergia pokarmowa u kota, objawy mogą być naprawdę bardzo zróżnicowane. Często przypominają na przykład symptomy chorób skórnych, takich jak AZS (atopowe zapalenie skóry). Zwierzę drapie się, a jego sierść zaczyna wyglądać o wiele gorzej.Alergia pokarmowa u kota może więc przejawiać się:

• intensywnym swędzeniem skóry,
•  pogorszonym stanem sierści (futro staje się matowe, posklejane i przerzedzone, traci swoją gładkość, najczęściej  zmienione miejsca to  głowa, małżowiny uszne, szyja, kark,
• miejscowymi wyłysieniami,
• częstym wylizywaniem się, “wygryzaniem” i drapaniem, szczególnie w okolicach głowy, pyszczka oraz uszu,
• bólem brzucha, biegunką, wymiotami,
• może rozwinąć się  zapalenie skóry, czy zespół eozynofilowy kotów.

Na alergię pokarmową mogą także wskazywać nawracające stany zapalne i zakażenia. Koty spożywające uczulający je składnik pożywienia czasem cierpią z powodu zapaleń uszu.  Silna reakcja alergiczna może nawet zagrażać życiu czworonoga. 

Nie należy lekceważyć nawet łagodnych symptomów alergii i niezwłocznie udać się do weterynarza! 

Powody występowania alergii i nietolerancji u kotów

Zjawiska związane z wiekiem

Nietolerancja pokarmowa u kotów może wystąpić wraz z wiekiem. Wielu właścicieli dziwi się, że wcześniej dobrze trawiona karma nie jest już tolerowana przez ich kota. Możliwymi przyczynami mogą być dolegliwości związane z wiekiem lub nietolerancja, która powstała w wyniku zmienionej aktywności enzymów w przewodzie pokarmowym. Mówiąc najprościej: pewnych składników futrzak nie może już prawidłowo strawić. Wystarczy jednorazowe spożycie składnika wyzwalającego, aby organizm kota zareagował na niego negatywnie.

Zbyt częste zmiany jedzenia

Częste zmieniany karmy. W takiej sytuacji koty często mają trudności z  tolerancją nowej karmy, a wtedy rozwija się u nich nietolerancje, które mogą również objawiać się biegunką. Przy częstych zmianach marki karmy, powstaje ryzyko że futrzak nie będzie dobrze reagował na pokarm tego czy innego producenta. Zaleca się, aby nie zmieniać zbyt często producentów karmy dla kotów, szczególnie jeśli dotychczas podawana dobrze służyła kotu.

Sztuczne dodatki w karmie dla kotów

W produkcji karmy dla kotów często stosowane są sztuczne aromaty i wiele innych dodatków, takich jak barwniki, wzmacniacze smaku czy stabilizatory. Dodatki te mogą powodować u kotów alergie i nietolerancję pokarmu.

Inne środki mogące mieć wpływ na powstawanie alergii

Wiele tabletek, na przykład witamin, środków odrobaczających, antybiotyków, środków przeciwbólowych czy pasty do zębów, jest zmieszanych z aromatami i białkami. Należy to zawsze brać pod uwagę podczas stosowania diety.

Najczęstszy czynnik wyzwalający alergie – złe białko

Większość alergii pokarmowych powstaje, ponieważ kot reaguje na złe białko zawarte w mięsie lub zbożach, będących składnikami karmy. Najczęstsze składniki karmy dla kotów wywołujące alergię lub nietolerancję to:

• wołowina,
• drób,
• ryby,
• nabiał,
• jajka,
• białka roślinne,
• produkty zbożowe lub sojowe.

Rozpoznawanie alergii pokarmowej u kotów

Rozpoznanie alergii na określone białka pokarmowe u kotów jest bardzo trudne i czasochłonne. Objawy są niespecyficzne i mogą być podobne do objawów wielu innych chorób.

Dlatego weterynarz powinien najpierw wykluczyć inne możliwe przyczyny dolegliwości skórnych i żołądkowo-jelitowych, takie jak pasożyty czy infekcje grzybicze i bakteryjne. Pomocne w tym bywa przeprowadzenie badań krwi, którego wyniki dostarczają informacji o niedoborach żywieniowych lub chorobach metabolicznych.

Jeśli wyniki badań nie wykazują nieprawidłowego działania narządów, nadal istnieje podejrzenie alergii pokarmowej. W takiej sytuacji weterynarz proponuje dietę eliminacyjną. Należy wtedy wprowadzić do menu kota produkty, których wcześniej nie jadł. Na przykład pokarm z mięsem strusim lub końskim, przez co najmniej sześć do ośmiu tygodni.

Uwaga: W trakcie przeprowadzania testu nie należy podawać kotu smakołyków ani mleka, ponieważ te produkty mogłyby zniekształcić wynik. Jeśli po zmianie diety problemy  skórne znikną, najprawdopodobniej przyczyną jest jedzenie.

Dla pewności opiekun kota może podawać ponownie przez kilka dnia starą karmę i sprawdzić, czy objawy powrócą (test prowokacyjny).

W ramach diagnostyki możliwe jest przeprowadzenie testu alergicznego, który może pomóc w zidentyfikowaniu alergenu wywołującego alergię. Jednak samo przeprowadzenie testu nie pozwala na rozpoznanie alergii pokarmowej.

Leczenie alergii pokarmowej – strategia unikania

Najważniejszą metodą terapeutyczną w walce z alergią pokarmową jest konsekwentne unikanie substancji wyzwalających. Przyczyny alergii należy zawsze szukać indywidualnie. Lekarz weterynarii powinien pomóc w znalezieniu odpowiedniego produktu, który koci przyjaciel będzie tolerował i który zapewni mu kompletne odżywianie.

Jednocześnie poprawę może zapewnić podawanie leków przeciwzapalnych i łagodzących swędzenie, takich jak kortyzon.

Niestety intensywne drapania może prowadzić do urazów skóry i zakażeń bakteriami lub grzybami. Wówczas weterynarz może zalecić podawanie antybiotyków lub leków przeciwgrzybicznych.

Jakie składniki żywności najczęściej powodują alergie u kotów?

Układ odpornościowy futrzaków zwykle reaguje na białka zawarte w pożywieniu. Nadmierna reakcja układu odpornościowego występuje tylko wtedy, gdy organizm wytworzył już przeciwciała przeciwko alergenowi. Zatem alergia pokarmowa może pojawić się w dowolnym momencie, nawet wywołana przez pokarm, który kot dotychczas dobrze tolerował.

To właśnie źródła białka są najczęściej przyczyną niepożądanej reakcji immunologicznej. Na szczycie listy znajdują się białka pochodzące z ryb, wołowiny czy kurczaka. Produkty mleczne również mogą powodować alergie pokarmowe. Powodem alergii mogą być także białka roślinne, np. pochodzące z pszenicy, soi czy kukurydzy.

Podsumowanie

Niestety, nietolerancje i alergie często pozostają niewykryte przez długi czas, ponieważ właściciele kotów albo prawie nie zauważają objawów, albo objawy przypisuje się innym chorobom.

Powrót: Zdrowie kotów.