Pierwsza pomoc dla kota może mu uratować mu życie w awaryjnej sytuacji. W niebezpiecznych sytuacjach ważne jest, aby właściciel kota wiedział, co robić. Jak należy się prawidłowo zachować, gdy kot znajdzie się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia? Jakich obrażeń może nabawić się kot domowy lub wolnożyjący?

Użądlenia i rany po ukąszeniach

Podchodzenie ran lub użądleń może być efektem „zabawy” z owadami, albo walki z innymi kotami lub psami. Chociaż rany te nie zawsze na pierwszy rzut oka wyglądają źle, należy je traktować poważnie, ponieważ mogą szybko doprowadzić do niebezpiecznej infekcji. Opiekun powinienem przyjrzeć się im bliżej, zwłaszcza jeśli chodzi o użądlenia. Sporo kotów jest uczulonych na pszczoły i osy, a w zależności od miejsca użądlenia, może ono nawet zagrażać życiu.

Objawy użądlenia obejmują tkliwość, częste lizanie dotkniętego obszaru i obrzęk. Objawy ran po ukąszeniu mogą być podobne. Niestety u kota mogą wystąpić również nudności, zwiększone wydzielanie śliny, rozszerzone źrenice i drżenie. Jeżeli kot został użądlony, należy spróbować wyciągnąć żądło. Należy wtedy również obserwować ogólne zachowanie kota, jednakże w przypadku ukąszeń w pysku lub gardle należy natychmiast zabrać go do weterynarza. Dotyczy to również ran po ukąszeniach, ponieważ są one obarczone wysokim ryzykiem infekcji, dlatego zawsze należy udać się od razu do weterynarza!

Ukąszenia węży są szczególnie niebezpieczne i należy jak najszybciej udać się do weterynarza po antidotum.

Otwarte rany

Drobne urazy, takie jak otarcia czy zadrapania, najlepiej goją się na powietrzu. Większe lub głębsze rany wymagają szybkiej i kompleksowej pierwszej pomocy ze strony opiekuna i lekarza weterynarii. Otwarte rany nie zawsze muszą obficie krwawić i często trudno je dostrzec pod gęstą sierścią. Pierwsza pomoc w tych przypadkach zależy od wielkości krwawienia rany i od tego, czy znajdują się w niej ciała obce. 

Jeśli opiekun odkrył otwartą ranę słabo krwawiącą, powinien najpierw usunąć z niej małe ciała obce i przemyć ranę letnią wodą. Jeśli w obrębie rany znajdują się większe ciała obce, np. drzazgi lub odłamki, zdecydowanie nie należy ich usuwać. Zamykają ranę i zapobiegają nadmiernemu krwawieniu. Dlatego usunięcie ich należy pozostawić usunięcie  lekarzowi weterynarii. Należy zabezpieczyć ranę jałową gazą lub ręcznikiem papierowym, a następnie owinąć odpowiednią szmatką lub bandażem.  Taki opatrunek awaryjny powinien być wystarczająco ciasny, aby zatrzymać krwawienie i przetrwać podróż do weterynarza. )o wstępnym zaopatrzeniu rany należy bezzwłocznie się do niego udać.

W przypadku silnego krwawienia rany należy uciskać czystym opatrunkiem i natychmiast udać się prosto do weterynarza, bez prób oczyszczania rany lub wyciągania z niej ciał obcych. Jeśli zwierzak mocno krwawi, należy obserwować skąd pochodzi krew. Jeśli mruczek straci jej dużo może doznać szoku, zapaści, a nawet umrzeć. 

Oprócz śladów krwi na sierści kota, może się mocno wylizywać i być wrażliwy na dotyk okolicy rany.

Zatrucie substancjami toksycznymi

Koty w naturze są zazwyczaj ostrożne. Niestety wrodzona ciekawość może sprowokować je do spożycia toksyny. Kot może się zatruć wieloma różnymi substancjami, od zwykłych pokarmów, po środki czystości. Kluczem do ochrony futrzaka przed  konsekwencjami zatrucia szkodliwymi substancjami jest zapobieganie spożyciu przez niego toksycznych produktów, a także szybka reakcja, jeśli do zatrucia już doszło.

Objawy zatrucia mogą być niejednoznaczne, a niedoświadczony opiekun może nie zwrócić na nie uwagi, szczególnie, jeśli nie są gwałtowne. Jeżeli opiekun ma wrażenie, że kot zachowuje się nienormalnie lub zauważa objawy charakterystyczne dla zatrucia, powinien niezwłocznie  udać się  do gabinetu lub kliniki weterynaryjnej.

Jeśli kot po spożyciu toksyny drogą doustną stracił przytomność należy położyć go na prawym boku, lekko odciągnąć głowę i delikatnie wysunąć język, aby usunąć wymiociny z pyska i udrożnić drogi oddechowe. Jeżeli dojdzie do zatrzymania akcji serca należy rozpocząć sztuczne oddychanie. Przede wszystkim należy pamiętać, aby zachować spokój i jak najszybciej udać się do gabinetu weterynaryjnego.

Więcej na temat zatruć u kota można przeczytać tutaj.

Urazy narządów wewnętrznych

Jak powinna przebiegać pierwsza pomoc w przypadku urazów narządów wewnętrznych? Jak już wspomniano, po upadkach lub wypadkach komunikacyjnych często dochodzi do urazów wewnętrznych. Bywa, że są one widoczne od razu, ale czasem są zauważalne dopiero po kilku dniach.

W przypadku wypadku komunikacyjnego należy od razu zabrać zwierzę do weterynarza, w celu sprawdzenia stanu jego organów wewnętrznych. Zawsze zaraz po wypadku należy uważnie obserwować zachowanie zwierzęcia, ponieważ objawy mogą być różnorakie. Objawy obrażeń wewnętrznych i krwawień mogą obejmować ból podczas podnoszenia, a także bladość błon śluzowych w jamie ustnej i powiekach.Ten drugi objaw może świadczyć o krwotoku wewnętrznym u futrzaka. Tutaj pomoc weterynarza jest konieczna jak najszybciej.

Kota po takim wypadku, w szczególności jeśli się nie rusza należy ułożyć na kocu transportowym. Jeśli kot po urazie jest w stanie się poruszać, należy go umieścić w transporterze i wtedy udać się do lekarza weterynarii.

W przypadku, gdy kotu przytrafić się upadek z wysokości, postępowanie jest analogiczne.

Trudności z oddychaniem

Jak wygląda pierwsza pomoc w razie trudności z oddychaniem u kota? Trudności z oddychaniem to stan zagrożenia życia. Należy zachować spokój,  ponieważ kot wyczuwa zdenerwowanie opiekuna i stres może mu się udzielić. Opiekun powinien niezwłocznie zabrać swojego zwierzaka do najbliższego weterynarza. Mruczek, który ma problemy z oddychaniem, może mieć głośny, świszczący oddech, leżeć wyprostowany i brać szybkie, krótkie wdechy, a jego przepona pracować bardziej intensywnie niż normalnie i brzuch rytmicznie się poruszać. Jego dziąsła lub błona  w oku może stać się blada lub sina. Jeśli opiekun ma czas, możliwość i jest opanowany może próbować sprawdzić czy coś nie utknęło kotu w paszczy lub przełyku, jednakże nie powinien sam tego usuwać.

Właściciel powinien bezwzględnie zachować spokój, ponieważ jego zdenerwowanie  udzieli się kotu i utrudni mu oddychanie.

Jeśli zwierzę przestało oddychać, należy wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową (sztuczne oddychanie). Jeśli kot zacznie ponownie sam oddychać należy pilnie udać się do lekarza weterynarii.

Oparzenia

Oparzenia na łapach lub nosie naszych kotów często zdarzają się szczególnie w okresie świąt lub podczas codziennych czynności, takich jak gotowanie. Jeśli miejsce jest „tylko” czerwone i nie ma pęcherzy oparzeniowych ani otwartych ran, należy je natychmiast schłodzić – zimną wodą lub okładem z lodu owiniętym w szmatkę. Większe oparzenia należy natomiast przykryć chłodzącą szmatką lub bandażem i natychmiast udać się do lekarza weterynarii. On zadecyduje o tym, jaki rodzaj leczenia należy wdrożyć w tym konkretnym przypadku.

Siniaki, nadwyrężenia i skręcenia

Takie „drobne” urazy mogą szybko wystąpić, jeśli kot będzie zbyt agresywny podczas zabawy, bije się z innymi kotami lub źle ocenia odległość podczas skoków. Można pomóc przykładając zimne okłady, które pomagają złagodzić ból, a ciepłe wspomagają gojenie i krążenie krwi. Dopóki kot zachowuje się normalnie i jego stan się szybko poprawia, wizyta u weterynarza nie jest konieczna. Natomiast, jeśli kot unika poruszania się, jedzenia i picia przez okres kilku godzin po zdarzeniu, należy zabrać do do lekarza.

Połamane kości

Sytuacja wygląda jednak poważniej, gdy dochodzi do złamania kości. Niezależnie od tego, czy jest to złamanie otwarte, czy zamknięte, w takiej sytuacji należy natychmiast udać się do weterynarza, gdyż kot prawdopodobnie ma inne, mniej oczywiste urazy. Przygotowując kota do transportu do weterynarza, należy przechowywać kota w transporterze w taki sposób, aby dotknięty obszar nie został poruszony, a także przykryć go kocem, aby zapobiec wychłodzeniu futrzaka.

Trudności w oddawaniu kału i moczu

Ponieważ kot z obrażeniami wewnętrznymi jest narażony na ryzyko wstrząsu, ważne jest, aby zapewnić mu spokój i ciepło, i niezwłocznie udać się do weterynarza.  Po upadku lub innym wypadku u kota mogą wystąpić  trudności z oddawaniem kału lub moczu. Należy  uważnie obserwować w ciągu kilku dni po wypadku, czy kot normalnie się wypróżnia i oddaje mocz.  W przypadku wystąpienia zmian w rytmie wypróżnień należy natychmiast udać się na badanie kontrolne do lekarza. Krwawy mocz i bolesne oddawanie moczu są często oznakami, że mogło dojść do urazów pęcherza, nerek lub organów wydalnicznych.

Apteczka dla kota

Każdy właściciel mruczka powinien posiadać apteczkę pierwszej pomocy z przedmiotami niezbędnymi do udzielenia pomocy w przypadku drobnych urazów. Jeśli opiekun podróżuje ze swoim zwierzakiem, dobrym pomysłem jest posiadanie w samochodzie lub torbie mniejszego zestawu, który zapewni mu możliwość opieki potrzebnej podczas podróży. Po udzieleniu swojemu zwierzakowi pierwszej pomocy opiekun  powinien zabrać go jak najszybciej do weterynarza na kontrolę.

W apteczce pierwszej pomocy powinny znajdować się:

• bandaże,
• nożyczki z tępymi końcówkami,
• coś do przemycia ran,
• wata,
• pęseta,
• pęseta do kleszczy,
• opatrunek na ranę (gaza),
• taśma samoprzylepna,
• rękawiczki,
• koc foliowy,
• chusteczki antyseptyczne,
• koc do wykorzystania jako nosze.

Pierwsza pomoc dla kota – podsumowanie

Oczywiście wymienione powyżej problemy zdrowotne to tylko wybrane rodzaje urazów, jakich może nabawić się kot po wypadku. Oprócz urazów zewnętrznych i wewnętrznych dochodzi również do zmian w zachowaniu, np. po szoku, reakcji alergicznej czy problemach z oddychaniem. Zasadniczo ważne jest, aby zawsze mieć oko na kota i zwracać uwagę na wszelkie nieprawidłowości w jego zachowaniu. Jak już wspomniano – koty często cierpią w milczeniu.

Drugą ważną kwestią jest to, że w razie wątpliwości zawsze należy skonsultować się z weterynarzem, jeśli opiekun podejrzewa, że coś jest nie tak. Lepiej chodzić do weterynarza za często niż za rzadko. Tak czy inaczej,  właściciel kota  znać podstawowe rodzaje pomocy, aby być przygotowanym na różne wypadki kota.

Powrót: Zdrowie kotów.