Koty w naturze bardzo ostrożnie podchodzą do nieznanych przedmiotów i substancji. Niestety wrodzona ciekawość może prowadzić do spożycia toksyny. Kot może się zatruć wieloma różnymi substancjami, od zwykłych pokarmów, po środki czystości. Kluczem do ochrony futrzaka przed  konsekwencjami zatrucia szkodliwymi substancjami jest zapobieganie spożyciu przez niego toksycznych produktów, a także szybka reakcja, jeśli do zatrucia już doszło. Często właściciel jest  przestraszony i czuje się bezradny,  bo strach o zwierzaka jest ogromny i liczy się każda minuta. W naszym artykule można się dowiedzieć, w jaki sposób szybko i prawidłowo zareagować w sytuacji awaryjnej, jak leczyć kota po zatruciu i jak zapobiegać takim sytuacjom?

Jak rozpoznać zatrucie u kota?

Istnieje wiele substancji toksycznych, które mogą poważnie zakłócać metabolizm kota i mieć negatywny wpływ na zdrowie zwierzęcia, a nawet zagrażać jego życiu. Niektóre substancje mogą dostawać się do organizmu kota na wskutek wchłaniania się przez skórę, jednak najczęściej do zatrucia dochodzi w wyniku spożycia doustnego, na przykład poprzez skubanie roślin. 

Uwaga: to, co nie stanowi zagrożenia dla człowieka, może być trujące i zagrażać życiu kota!  W zależności od trucizny, sposobu spożycia i ilości zatrucie u kota może postępować powoli albo przybrać gwałtowny charakter.  Objawy zatrucia nie zawsze są od razu widoczne, a uszkodzenie narządów może pozostać całkowicie niezauważone, jeśli nie wystąpią objawy widoczne „na pierwszy rzut oka”.

Zatrucie u kota – objawy

Objawy zatrucia

Najczęstsze objawy zatrucia u kota obejmują szereg symptomów, które mogą wskazywać na obecność toksyn w organizmie. Oto kilka przykładów:

• ślinotok – zwiększone ślinienie się, co może być wynikiem podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej i gardła;
• zmiany w rozszerzaniu lub zwężaniu się źrenic oczu;
• drżenie mięśni – mogą to być niekontrolowane ruchy mięśniowe, które są reakcją organizmu na toksyny;
• ból brzucha – może objawiać się jako nadwrażliwość na dotyk lub reakcja na ucisk w okolicy brzucha;
• nudności i wymioty – wynikają z drażniącego działania toksyn na żołądek i jelita;
• pogorszenie ogólnego samopoczucia – ospałość, wycofanie i niechęć do interakcji z ludźmi i innymi zwierzętami;
• biegunka – częste i luźne wypróżnienia;
• utrata apetytu;
• podwyższona temperatura – oznaka reakcji organizmu na toksyny;
• problemy z oddychaniem – duszność, trudności w oddychaniu lub przyspieszony oddech;
• utrata przytomności – zwierzę może wydawać się bezwładne lub nieodpowiednio reagować na bodźce zewnętrzne;
• zaburzenia rytmu serca lub nawet zapaść serca – nieregularne lub przyspieszone uderzenia serca, a w przypadkach bardziej poważnych utrata świadomości;
• bladość śluzówek – bladość dziąseł kota, co może to być wynikiem zmniejszonego przepływu krwi lub niedokrwistości związanej z działaniem toksyn;
• skurcze mięśni – drgawki lub mimowolne ruchy mięśni, czasem bolesne i niekontrolowane;
• problemy z utrzymaniem stabilnej postawy lub może przewracanie się.

Substancje trujące dla kota

Ludzkie jedzenie

Toksyczne działanie może mieć szereg ludzkich pokarmów, a niektóre z nich są szczególnie szkodliwe dla kota.

Poniżej kilka przykładów pokarmów toksycznych dla kota:

• guma do żucia; 
• avocado; 
• cebula, czosnek i por;
• winogrona i rodzynki; 
• słodycze i czekolada; 
• wątróbka; 
• surowe mięso (ze względu na możliwość zarażenia się bakteriami);
• surowe ziemniaki;
• szczaw; 
• rabarbar;
• szpinak; 
• rośliny strączkowe;
• kukurydza;
• kalafior i inne kapustne (ze względu na pojawiające się bolesne wzdęcia);
• maliny, borówki, truskawki, czarne porzeczki, cytrusy;
•  mleko krowie (koty nie tolerują laktozy);
•  surowe jaja (ze względu na salmonellę);
•  szczypiorek;
•  orzechy makadamia;
•  grzyby;
•  przyprawy;
• czekolada i kofeina.

Więcej na temat kociego jedzenia w artykule: Ludzkie pokarmy, które może jeść kot.

Leki przeznaczone dla ludzi lub innych zwierząt

Leki szkodliwe dla kota, a nieszkodliwe dla ludzi: paracetamol, aspiryna, ibuprofen, antydepresanty, leki przeciwgrypowe i suplementy Środki  te bywają podawane z powodu braku świadomości, że ludzkie leki mogą zaszkodzić zdrowiu mruczka.

Rośliny w domu i ogrodzie

Rośliny domowe trujące dla kota ( uzupełnić)

Koty wychodzące mogą też trafić na trujące rośliny w naszym i sąsiednim ogrodzie. Koty najczęściej trują się roślinami, ponieważ mają skłonność do ich zjadania. Natomiast opiekunowie często nieświadomie trzymają w domu czy ogrodzie rośliny toksyczne dla mruczków.

Do najczęściej spotykanych dla kotów roślin toksycznych należą:

• liście i nasiona: jabłek, gruszki, brzoskwiń, nektarynek, wiśni i czereśni;
• jemioła;
• ostrokrzew;
• bluszcz;
• poinsecja (gwiazd betlejemska);
• cyklamen;
• glicynia;
• rododendron;
• lilie;
• część pnąca pomidora;
• hortensja;
• aloes;
• azalie;
• difenbachia;
• dracena.

Pierwszym sygnałem, że mruczek zjadł trującą roślinę o żrącym soku, może być ślinotok albo tarcie łapką po pyszczku, dlatego należy zwracać uwagę na takie zachowanie pupila.

Więcej na temat trujących roślin można znaleźć tutaj.

Środki chemiczne i inne trujące substancje

Inne substancje toksyczne dla kotów to:

• etanol (płyn do odmrażania szyb); 
• ksylitol (słodzik);
• trutki na szczury;
• metale ciężkie;
• substancje używane w ogrodach: sztuczne nawozy, środki owadobójcze, herbicydy, środki ochrony roślin;
• chemia gospodarcza: preparaty do sprzątania kuchni lub łazienki, rozpuszczalniki, środki do czyszczenia kanalizacji, silnie działające preparaty do czyszczenia toalet;
• środki przeciw pchłom i kleszczom;
• kości.

Zatrucie u kota – co robić?

Jeżeli opiekun ma wrażenie, że kot zachowuje się nienormalnie lub zauważa objawy charakterystyczne dla zatrucia, powinien niezwłocznie  udać się  do gabinetu lub kliniki weterynaryjnej. Najlepiej byłoby zadzwonić do nich wcześniej, aby personel mógł przygotować się na sytuację awaryjną. Telefon do gabinetu weterynaryjnego można wykonać również po to, aby uzyskać telefoniczną poradę, co zrobić i jak pomóc mruczkowi nim dotrze się do weterynarza.

Doświadczenie z  zatruciem kota może być przygnębiające, miło jest mieć przy sobie inną osobę, która będzie wspierać opiekuna. Może to również pomóc w transporcie do przychodni lub kliniki, dzięki czemu można zapewnić najlepszą możliwą opiekę kotu podczas podróży. Opiekun powinien,  bez względu na to, jakie to trudne,  zachować spokój i trzeźwość umysłu. To nie tylko zwiększa zdolność do jego działania, ale także działa uspokajająco na  kota. Najlepiej byłoby znaleźć przyczynę zatrucia kota i zabrać ze sobą podejrzaną substancję do gabinetu. Może to znacznie ułatwić odtruwanie i leczenie. Jeśli zwierzę zwymiotowało, należy pobrać próbkę wydalin do badania (nawet jeśli wygląda nieapetycznie). Może to mieć kluczowe znaczenie dla szybkości podjęcia leczenia.

Pierwsza pomoc dla kota po zatruciu

Uwaga! Jeśli kot jest nieprzytomny po spożyciu toksyny drogą doustną, w ramach pierwszej pomocy należy położyć go na prawym boku, lekko odciągnąć głowę i delikatnie wysunąć język, aby usunąć wymiociny z pyska i udrożnić drogi oddechowe. Jeżeli dojdzie do zatrzymania akcji serca należy rozpocząć sztuczne oddychanie. Przede wszystkim należy pamiętać, aby zachować spokój.

Jeśli trucizna wchłonęła się przez skórę, opiekun powinien spróbować ją zmyć lub ostrożnie usunąć z futra (np. obcinając jego fragment). Zapobiega to również wchłanianiu trucizny poprzez lizanie futra lub łap. Należy jednak uważać, aby przypadkowo nie wmasować substancji głębiej w sierść.

W przypadku zatrucia u kota nie wolno podawać żadnej karmy, nic do picia ani żadnych leków bez wskazań weterynarza! Może to przyspieszyć proces zatrucia lub wywołać nowe objawy. 
Ponadto, jeśli nie zaleci tego lekarz weterynarii, nie należy próbować wywoływać u kota wymiotów.

Leczenia zatrucia u kota

Lekarz weterynarii po zbadaniu kota określa sposób leczenia i podejmuje działania, które mają pomóc w przypadku zatrucia. Jednak skuteczność leczenia różni się w zależności od przypadku. Prawdopodobieństwo przeżycia wzrasta, jeśli:

• zatrucie u kotów jest wcześnie wykryte i leczone;
• ilość spożytej trucizny jest niewielka;
• znana jest trucizna lub rodzaj substancji.

Jeśli weterynarze lub weterynarze wiedzą, z czym mają do czynienia, mogą odpowiednio i szybko dostosować leczenie. Oczywiście znaczenie ma także rodzaj trucizny (jak bardzo jest niebezpieczna) i ogólny stan kota przed zatruciem. W czasie wizyty u weterynarza potrzebne mogą być takie informacje jak: wiek zwierzęcia, jego waga, rasa, płeć, a także ogólny stan przed wystąpieniem zdarzenia.

Lekarz po wywiadzie powinien wykonać  badania krwi, moczu, kału i ewentualnie wymiocin. Jeśli minęło niewiele czasu od zatrucia, lekarz zaleci stosowanie środków wywołujących wymioty lub zrobi płukanie żołądka. W przypadku, gdy trucizna została zidentyfikowana, mogą zostać zastosowane leki usprawniające eliminowanie toksyn wraz z moczem oraz przeciwdziałające skutkom zatrucia. Jednocześnie zapobiega się dalszemu wchłanianiu toksycznej substancji do organizmu i w miarę możliwości usuwa się truciznę. Stosując kroplówki, które dostarczają futrzakowi pupilowi ​​płynów, działa się również w celu rozrzedzenia trucizny, wypłukania jej z organizmu i  stabilizowaniu krążenia.

Często zalecane jest pozostawienie zwierzaka w klinice, żeby na bieżąco monitorować postępy w leczeniu.

Odpowiedzialny opiekun, musi mieć świadomość, że wiele produktów może spowodować zatrucie. Bez wątpienia zagrożenie czai się w wielu miejscach, dlatego niewiedza, czy chwila nieuwagi może okazać się bardzo niebezpieczna dla życia i zdrowia kota.

Rekonwalescencja kota po zatruciu

Po zatruciu pokarmowym kot będzie potrzebował trochę czasu, by wrócić do pełnego zdrowia. Na czas rekonwalescencji należy zadbać o:

• lekkostrawne, podawane w małych porcjach posiłki; 
• uzupełnienie diety o witaminy oraz minerały;
• zaciszne miejsce, w którym czworonóg będzie mógł komfortowo wypoczywać;
• zmniejszenie aktywności fizycznej i wspólnych zabaw do czasu odzyskania sił;
• kontrolę u weterynarza – by upewnić się, że wszystko jest już w porządku.

Zapobieganie zatruciom u kota

Zamiast walczyć ze skutkami zatrucia, lepiej im zapobiegać.

Przede wszystkim,jeśli opiekun widzi, że futrzak zabiera się za zjedzenie czegoś podejrzanego, natychmiast należy mu to zabrać i zabezpieczyć w miejscu niedostępnym dla kota.  Substancje toksyczne dla kota należy zamykać w niedostępnych dla niego miejscach (szafkach, zamykanych pomieszczeniach itp). Opiekun kota powinien zaprzestać używania toksycznych substancji w swoim ogrodzie.

Jeżeli zwierzak połknął już niebezpieczną substancję, dobrym wyjściem jest usunięcie jej z jamy gębowej lub wywołanie wymiotów. Jeśli zrobi się to odpowiednio szybko, toksyczny środek nie zdąży się wchłonąć.

Szczególnie w przypadku kotów przebywających na świeżym powietrzu trudno jest kontrolować, czy kot nie spożywa substancji toksycznych. 

Powrót: Zdrowie kotów.